Calcium put onze botten uit

“Een hoge botdichtheid is op de lange duur funest”

De moderne patiënt/consument vindt zichzelf mondig en goed geïnformeerd, maar haalt het niet bij Thijs Klompmaker. Deze kelner daagt de medische wetenschap uit met een nieuwe visie op osteoporose. “Ze blijven me ‘dr.’ en ‘professor’ noemen, wat ik ook terugmail.”

Veel artsen, maar ook sommige patiënten, hebben heimwee naar het ‘predigitale’ tijdperk. De rolverdeling was helder en stond niet ter discussie: de patiënt kwam met een hulpvraag en de arts wist het antwoord. De dokter koesterde zijn monopolie op medische informatie. In het derde millennium is dat wel even anders. De ‘mondige’ patiënt van de jaren tachtig heeft zich ontwikkeld tot een muitende patiënt die zich niets meer laat wijsmaken. De medische stand heeft haar monopolie verspeeld. Steeds vaker zijn de rollen omgedraaid en komt de patiënt - uitdraaien van internet onder de arm - de dokter bijpraten over zijn kwaal. Maar het kan nog gekker, zo bewijst het verhaal van Thijs Klompmaker. Deze Amsterdamse kelner is de ongekroonde koning van de medische autodidacten. Hij werkt al jaren fulltime in Grand Café l'Opera, aan het Rembrandtplein. Maar de buitenlandse onderzoekers en professoren met wie hij mailt, geloven daar geen snars van. Zij blijven hem aanspreken met ‘dr.’ en met ‘professor’, sinds hij hen in 2005 versteld deed staan met een publicatie in het gerenommeerde wetenschappelijke tijdschrift Medical Hypotheses.

Acne project

Klompmaker kan zélf ook nog niet helemaal bevatten wat er is gebeurd. “Ik ben stronteigenwijs”, zegt hij over zichzelf. “Dat heeft waarschijnlijk meegeholpen.” Ook wil hij wel gezegd hebben dat het zonder de aansporingen van anderen nooit zover was gekomen. “Prof. dr. Hans Dehmelt, winnaar van de Nobelprijs voor natuurkunde in 1989, heeft mij er uiteindelijk van overtuigd dat ik mijn visie moest publiceren.” En dan te bedenken dat het allemaal begon met puisten. “In de puberteit kreeg ik zware acné”, blikt Klompmaker terug. “Gaandeweg ben ik gaan ik experimenteren met voeding. Als ik weinig eiwitten at, ging het beter. Ook zout en hete kruiden maakten het erger. Uiteindelijk kwam ik uit op een soort basisdieet. Dat heb ik drie maanden gevolgd en toen was mijn huid helemaal schoon. Daarna heb ik het dieet weer langzaam opgebouwd.” Jarenlang stak hij energie in het acné-project, dat uitmondde in een boekwerk. “Het Free Acne Book is op internet gepubliceerd, onder het pseudoniem Wai Genriiu. Hierin is het dieet onderbouwd met wetenschappelijke literatuur. Toen ik daarmee bezig was, ontdekte ik dat het dieet het lichaam voorziet van voldoende voedingsstoffen. Met één uitzondering: calcium.” En daarmee was de kiem gelegd voor een nieuw medisch project. “Mijn eerste gedachte was: mensen die het acné-dieet volgen, hebben calciumpillen nodig. Dus ging ik mij verdiepen in calcium.” Het mondde uit in een jarenlange fascinatie én nieuwe inzichten. “Inmiddels denk ik dat een levenslange hoge calciuminname, zoals in Nederland wordt aanbevolen, niet goed is voor de gezondheid van je botten.”

Preventie gericht op botdichtheid

Uit onderzoek is bekend dat ‘calorische restrictie’, ofwel een lage inname van calorieën, onze levensduur verlengt. “Het remt allerlei leeftijdsgebonden fysiologische en biochemische processen. Vergelijk het met een auto: als je minder hard rijdt, gaat hij langer mee. Ik denk dat je op eenzelfde manier je botten langer gezond houdt door een lagere inname van calcium. De capaciteit om nieuw botweefsel te vormen, neemt daardoor minder af met het vorderen van de leeftijd.” De alarmbellen bij Klompmaker gingen rinkelen toen hij zich verdiepte in het aantal gevallen van osteoporose in diverse landen. “Osteoporose - niet te verwarren met een te lage botdichtheid die omkeerbaar is - valt niet te genezen. Maar het is wel te voorkomen. Al tientallen jaren is de preventie van osteoporose gericht op het maximaliseren van de piek in botdichtheid (BMD). Maar in landen waar de gemiddelde botdichtheid het hoogst is, hebben de ouderen het meest te kampen met aan osteoporose gerelateerde botbreuken. Dat is tegenstrijdig.” Zo hebben bijvoorbeeld Japanners een lagere BMD dan Europeanen, en ook minder heupfracturen. “Dit verschil is niet te wijten aan genetische verschillen: vrouwen van Japanse komaf die in de VS geboren zijn, hebben BMD-waarden die gelijk zijn aan die van blanke Amerikaanse vrouwen. In een land als Gambia is zowel de inname van calcium, de gemiddelde BMD als het aantal osteoporotische fracturen erg laag. En ook dat is niet te verklaren door genetische verschillen.”

Lees verder op thijsklompmaker.nl